در بانکداری اسلامی تلاش می‌شود تا فعالیت‌های نظام بانکی بر اساس مبانی و اصول منطبق با شریعت اسلام انجام گیرد و قوانین شریعت زیربنای خدمات و محصولات ارائه شده در این صنعت باشد. از این رو هر گونه فعالیت یا دادوستد مغایر با مبانی و اصول شریعت در چارچوب بانکداری اسلامی جایگاهی ندارد. در واقع «انطباق فعالیت‌های بانکی با اصول و آموزه‌های شریعت مقدس اسلام» اصل محوری بانکداری اسلامی است.

کشور ایران از معدود کشورهایی است که در آن قانون بانکداری بدون ربا به تصویب رسیده و بانکداری متعارف در آن جایی ندارد. همچنین بیشترین سهم دارایی‌های بانکداری اسلامی در جهان مربوط به ایران است. با گذشت حدود سی و سه سال از تصویب قانون عملیات بانکداری بدون ربا در ایران و تلاش برای حذف ربا و سایر عملیات مغایر با شریعت، هنوز عاملان اجرايي اين قانون اعم از بانکداران و نهادهاي پولي و بانکي کشور، از توافق و همسويي لازم برای اجرای این قانون برخوردار نیستند و در نتيجه تلاش‌های فراوان صورت گرفته، به اندازه کافی اثربخش نبوده است. یکی از مهم‌ترین دلایل این امر، نبود یک برنامه جامع در سطح کلان به منظور همسو کردن فعالیت‌ّها و اقدامات و جهت‌دهی به ایفاکنندگان نقش در این عرصه است. استراتژی یا راهبرد، ابزاری است که به وسیله آن می‌توان فعالیت‌ها و تلاش‌ها را متمرکز و همسو کرد و با تکیه بر منابع و قابلیت‌های درونی و بهره‌مندی از فرصت‌های بیرونی، به اهداف بلندمدت دست یافت. همسوسازی و جهت‌دار کردن تلاش‌ها در راستای تحقق بانکداری اسلامی، نیازمند یک راهبرد کلان است و با توجه به ضرورت برطرف کردن چالش‌های موجود در نظام بانکداری بدون ربا (به عنوان حداقل) و حرکت به سمت تحقق کامل بانکداری اسلامی (به عنوان حداکثر)، تدوین سند راهبردی بانکداری اسلامی و فراهم کردن بستر حرکت به سمت تحقق این مهم در دستور کار بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است.

به منظور تدوین سند راهبردی بانکداری اسلامی، ابتدا پیش‌نویس چشم‌انداز، بیانیه ماموریت و ارزش‌های محوری بانکداری اسلامی بر اساس دریافت نظرات جمعی از صاحب‌نظران بانکداری اسلامی و بررسی تجارب سایر کشورها در زمینه تدوین سند راهبردی بانکداری اسلامی و نیز با در نظر گرفتن اسناد بالادستی کشور (همچون سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، سیاست‌های کلی امنیت اقتصادی، سند چشم‌انداز بیست ساله و ...) استخراج شده و جهت دریافت نظرات، به صورت مکتوب برای خبرگان و صاحب‌نظران بانکی ارسال و پس از انجام اصلاحات، نهایی خواهد شد.

جهت استخراج راهبردهای اصلی در بانکداری اسلامی، ابتدا با استفاده از نظرات خبرگان، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها شناسایی و اولویت‌بندی شده و بر پایه آن، راهبردهای مربوطه استخراج می‌گردد و با استفاده از نظرات کارشناسان خبرگان این حوزه، مورد اصلاح و بازبینی قرار می‌گیرد. سرانجام با استفاده از راهبردهای استخراج شده، برنامه عملیاتی مربوط به هر یک از محورها جهت اجرا در افق زمانی سند راهبردی تدوین می‌گردد. شایان ذکر است، افزون بر تدوین سند راهبردی، اجرای آن نیز اهمیت فراوانی دارد. از این رو تدوين و ابلاغ اسناد اجرايي و نیز کنترل اجرای سند نیز در دستور کار قرار دارد تا نتیجه عملی لازم از راهبردها و اهداف کلان تعریف شده در سند راهبردی نیز حاصل گردد.