کتاب «اجاره: قرارداد اجاره و بانکداری اسلامی» به قلم عبداللطیف ویل آدیمو در تاریخ ۲۰ نوامبر ۲۰۲۲ میلادی منتشر شد.
این قرارداد خالی از اشکال نبوده و نیاز بازنگری در تنظیم بندهای آن از لحاظ فقهی دارد.
در کمیته فقهی بررسیهای مختلفی درخصوص و این امکان صورت گرفته که درنهایت باید درباره آن موضعگیری نهایی صورت بگیرد.
در بیست و پنجمین جلسه شورای فقهی بانک مرکزی، مساله نحوه تامین مالی شرکتهای واسپاری (لیزینگ) توسط بانکها و موسسات اعتباری بررسی و اعلام شد اجاره عملیاتی توسط شرکتهای واسپاری از جهت انطباق با موازین شرعی مورد تایید است.
در بیست و پنچمین جلسه شورای فقهی بانک مرکزی، مسئله نحوه تامین مالی شرکتهای واسپاری (لیزینگ) توسط بانکها و موسسات اعتباری بررسی شد.
آیا اجاره پول با حفظ همه ارکان اجاره و احکام آن، مصداق قرض و ربا است یا زیرمجموعه اجاره اشیاء
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، دیدگاه این کمیته درباره اجاره انواع سهام و پاسخ دفتر رهبر معظم انقلاب در این مورد را تبیین کرد.
قطعاً تعدد حسابهای بانکی یک مشکل است اما بانک مرکزی چنین موضوعی را با عنوان کُربنکینگ در دستور کار دارد تا بتواند یک نظام یکپارچه پولی و بانکی را ایجاد کند تا افراد به صورت منطقی و حساب شده دارای حساب بانکی باشند.
علاوه بر محدودیتها و ممنوعیتهای قانونی که برای اجاره حساب وجود دارد، ابعاد شرعی اجاره حساب بانکی به رویهای که امروزه مشاهده میشود، شفاف و روشن نبوده و صحت آن محل تردید است.
در مجموع مبلغ ۴۲ هزار میلیارد ریال صکوک اجاره سهام از طریق بازار فرابورس به فروش خواهد رسید که بیشترین مبلغ پذیرهنویسی این اوراق در بازار سرمایه تاکنون محسوب میشود.
دولتها برای تأمین کسری بودجه و یا تسویه دیون خود میتوانند با انتشار اوراق اجاره سهام و کسب نقدینگی، کسری بودجه خود را تأمین و دیون خود را تسویه نمایند.
دولتها میتوانند با فروش اوراق بهادار اسلامی در داخل و یا خارج از کشور و جمعآوری سرمایههای خرد و کلان، قسمتی از کسری بودجه خود را جبران کنند.
دکتر سید عباس موسویان با اشاره به اهمیت اوراق اجاره در شرایط کنونی اقتصاد ایران از دو مدل برای این اوراق پرده برداری کرد.
تشکیل سامانه جامع اطلاعات اموال غیرمنقول دستگاههای اجرائی (سادا) اقدامی کلیدی در اجرای واقعی و غیرصوری صکوک اجاره تلقی میشود.
در صورت اجرایی شدن مصوبه کمیته فقهی، شاهد توسعه سازوکارهای تأمین مالی از محل انتشار اوراق اجاره و منفعت مبتنی بر سهام خواهیم بود.
یکی از چالشهای پیشروی دولت تسویه مطالبات اشخاص خصوصی، تعاونی و نهادهای عمومی غیردولتی از دولت و شرکتهای دولتی است.
صکوکاجاره، اسناد تسویه و اسناد خزانه سه ضلع مثلث نجات اقتصاد ایران از خشکی اعتبار هستند.
نتیجه پژوهش نشان می دهد که امکان انتشار اوراق مصون از تورم با نرخ شناور در قالب اوراق اجاره وجود دارد.
صکوک اجاره، استصناع و اسناد خزانه اسلامی اوراقی هستند که میتوانند در تامین کسری بودجه دولت به کار گرفته شوند.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی به تازگی این گزارش را به قلم ناهید حکیم شوشتری، محمدتقی فیاضی و صمد عزیزنژاد منتشر کرده است.
صکوک اجاره و مرابحه که مرحله طراحی و تأیید شرعی را به عنوان ابزار مالی گذراندهاند، بایستی مرحله جدید را که ارزیابی و پایش قوانین و مقررات مرتبط است، بگذرانند.
با اجرای این روش تامین مالی، شرکت های لیزینگ وابستگی خود به سیستم بانکی و اخذ تسهیلات کوتاه مدت از شبکه بانکی کشور را کاهش میدهند.
یکی از محورهای این همایش «الزامات فقهی و حقوقی درصنعت لیزینگ» است که در آن به لزوم توسعه و تطبیق عقود اسلامی با صنعت لیزینگ و راهکارهای حقوقی وصول مطالبات پرداخته میشود.
شرکت مخابرات ايران به منظور تامين سرمايه در گردش براي بازپرداخت بخشي از بدهي هاي خود در نظر دارد ۴۵۰ ميليارد تومان اوراق مشارکت منتشر کند.
شرکتهایی که به عنوان شرکتهای لیزینگ خودرو معرفی میشوند، باید از بانک مرکزی مجوز دریافت کنند.
تفاوت اوراق تبدیلی و تعویضی، مزایا و معایب این اوراق و روشهای ارزشگذاری آن از جمله مباحث مطرح شده در این گزارش است.
سرمایه گذاران اصل و سود صکوک اجاره شرکت هواپیمایی ماهان را در پایان زمان سررسید دریافت کردند.
یکی از مواردی که در مصوبه جدید شورای عالی پول و اعتبار شفافسازی نشده است بحث نحوه نظارت و مسئول اصلی آن است.
استفاده از صکوک اجاره برای افزایش سرمایه بانکها نیازمند تبدیل این صکوک به سهام بانکهاست.
شورای پول و اعتبار دستورالعمل نحوه رسیدگی به شکایات مشتریان موسسات اعتباری را مورد تصویب قرار داد.
اگر محدودیتی برای اجرای عقود مبادلهای در بانکها وجود دارد؛ همین محدودیت نیز برای لیزینگها وجود دارد.
نرخ سود اوراق بهادار میتواند با نرخ شاخصهای اقتصادی یا شاخص بازار پیوند داشته و موجب استقبال بیشتر سرمایهگذاران شود.
انتشار اولین مورد صکوک اجاره با حجم قابل توجه 2 هزار میلیارد ريال، گام بزرگی در راستای توسعه بازار ابزارهای مالی نوین بورس و تحقق راهبرد متنوعسازی ابزارهای تامین مالی و سرمایهگذاری بود.
براي نخستين بار در کشور با ضمانت بانك توسعه صادرات اوراق اجاره در بورس اوراق بهادار تهران منتشر شد.
عرضه این اوراق به ارزش بالغ بر دو هزار میلیارد ریال به مدت هفت روز از طریق شعب کارگزاری های عضو بورس اوراق بهادار ایران ادامه خواهد داشت.
در صورت تصویب، حدود 20 هزار میلیارد تومان از این مطالبات از طریق انتشار صکوک اجاره پرداخت میشود.
در حال حاضر پذیره نویسی و عرضه اولیه اوراق مشارکت، اجاره و مرابحه به قیمت اسمی صورت می پذیرد.
شرکتهای لیزینگ میتوانند در این زمینه ابتکارات و پیشنهادات خود را به سازمان بورس ارایه دهند.
عبدلله رحیم لوی بنیس
200 هزار ورقه معادل 20درصد از اوراق اجاره بانک سامان در بازار فرابورس به فروش میرساند.
برخی موارد همانند «انتشار اوراق مشارکت بانک مرکزی» بوده که بهرغم مخالفت شورای فقهی، اجرایی و عملیاتی شده است.
پذیرهنویسی این اوراق، برای نخستین بار به روش جدید در فرابورس انجام میشود.
طبق پیشبینیها در سال ٢٠١٤ تقاضای صکوک به میزان ٢٢٩ میلیارد دلار از عرضه آن پیشی خواهد گرفت.
تمامی اوراق بزرگترین صکوک اجاره کشور تنها طی سه روز به فروش رسید.
این صکوک با پرداخت سود ماهانه، جهت توسعه شبکه مخابراتی کشور توسط رایتل منتشر میشود.
علاقمندان میتوانند فایل مقالات و مصاحبههای این پرونده از فصلنامه تازههای اقتصاد را از این بخش دریافت نمایند.
عوايد ناشي از این انتشار، در ليزينگ املاک و مستغلات، خودرو، تجهيزات پزشکي و صنعتي و در هر آنچه قوانين داخلي و خارجي مطابق با اساسنامه شرکت اجازه میدهد، استفاده میگردد.
اوراق مشارکت بانک مرکزي از نظر شرعي محل ترديد است؛ بدین دلیل شوراي فقهي بهترين راهکار پيشنهادی را انتشار صکوک اجاره میداند.
اوراق اجاره از اوراق بهادار اسلامی است که به پشتوانه دارایی تهیه میشود و نسبت به اوراق مشارکت و سایر تسهیلات امکان نکول آن بسیار کمتر میباشد.