لیلا محرابی
بنابر گزارش IFN،، بازار بورس منطقهای BRVM[1] یک بازار بورس الکترونیکی جهت فعالیت در ۸ کشور غرب آفریقا است که در سال ۱۹۹۸ در کشور ساحل عاج راهاندازی شده است. به گفته مدیر اجرایی BRVM و رئیس مجمع همگرایی بازارهای سرمایه کشورهای غرب آفریقا(WACMIC) [2]، در حال حاضر ۲۴ بازار سرمایه مستقل و مجزا در افریقا وجود دارد و بازارهای سرمایه در آفریقا همواره به دنبال حرکت به سوی یکپارچگی منطقهای میباشند.
بازار بورس غرب آفریقا با توجه به لزوم و اهمیت همگراییهای بازارهای سرمایه و توسعه تأمین مالی اسلامی به راهاندازی شاخص سرمایه منطبق بر شریعت با همکاری شرکت اسلامی برای توسعه بخش خصوصی (ICD)[3] و بانک توسعه اسلامی (IDB)[4] در سپتامبر سال ۲۰۱۶، اقدام نموده است. این بدان معنی است که از این طریق وضعیت ۳۹ شرکت ثبت شده در بازار بورس غرب آفریقا از لحاظ انطباق فعالیتهایشان با شریعت مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.
از اینرو، شرکتهایی که به فعالیتهای ممنوع از قبیل قمار، آبجوسازی، تولید محصولات با گوشت خوک، کارخانجات تولید سلاح و دخانیات مشغولند، به طور خودکار حذف میشوند. همچنین شرکتهایی با درآمد بهرهای بیش از ۵ درصد و نسبت بدهی بالای ۳۳ درصد واجد شرایط نخواهند بود. لذا سهام بانکهای متعارف و شرکتهای بیمه به طور اتوماتیک حذف خواهد شد.
علاوه بر این، ICD با همکاری BRVM اقدام به راهاندازی شاخص صکوک برای صکوک منتشر شده (چهار صکوک) در بورس کشورهای جنوب صحرای آفریقا در اکتبر سال ۲۰۱۶ نیز نموده است.
در مجموع، هر دو شاخص سرمایه اسلامی و صکوک میتواند ابزاری برای جذب سرمایهگذاری از سوی کشورهای اسلامی، افزایش نقدینگی و همچنین تسهیل مشارکت مردم کشورهای آفریقایی در فعالیتهایی شود که به دلیل ملاحظات دینی خود از خدمات بانکها و موسسات مالی متعارف استفاده نمیکنند.