هیئت خدمات مالی اسلامی (IFSB) با بهروزرسانی پایگاه اطلاعاتی خود، دادههای مربوط به صنعت بانکداری اسلامی را تا فصل اول سال ۲۰۱۷ منتشر کرده است. در ادامه خلاصهای از مهمترین شاخصهای کلیدی احتیاطی و ساختاری مالی اسلامی (PSIFIs) مبتنی بر اطلاعات این پایگاه معرفی میشود:
الف) رشد بانکداری اسلامی
حجم کل داراییهای بانکداری اسلامی از ۱٫۳۹۱ میلیارد دلار در فصل اول ۲۰۱۶ به ۱٫۴۸۰ میلیارد دلار در فصل اول ۲۰۱۷ رسیده است (بر اساس تجمیع اطلاعات کشورها و تبدیل آنها بر حسب دلار با نرخ برابری ارز در پایان دوره). حجم کل بدهیها طی این دوره از ۱٫۲۸۳ میلیارد دلار به ۱٫۳۶۲ میلیارد دلار رسیده و حجم تسهیلات بانکداری اسلامی نیز در همین مدت از ۸۸۲ میلیارد دلار به ۹۶۷ میلیارد دلار افزایش یافته است. اطلاعات مربوط به نوع قراردادهای مورد استفاده در تسهیلات اعطایی نشان میدهد که پنج قرارداد اصلی مورد استفاده توسط بانکهای اسلامی تا فصل اول ۲۰۱۷ عبارتند از: مرابحه (۳۶٫۲ درصد)، مرابحه کالایی/تورق (۲۱٫۵ درصد)، اجاره و اجاره به شرط تملیک (۱۳٫۴ درصد)، فروش اقساطی (۸٫۴ درصد) و سلف (۵٫۵ درصد).
ب) کفایت سرمایه
کفایت سرمایه، شاخص مهمی از سلامت مالی صنعت بانکی در هر کشور است. در فصل اول سال ۲۰۱۷، نسبت متوسط کفایت سرمایه موزون و متوسط کفایت سرمایه لایه اول موزون بر اساس دادههای بانکهای اسلامی سیزده کشور به ترتیب ۱۲٫۵ و ۹٫۹ درصد بوده است، در حالی که این نسبتها در فصل اول سال ۲۰۱۶ به ترتیب ۱۱٫۹ و ۹٫۶ درصد بوده است.
ج) کیفیت داراییها
نسبت مطالبات غیرجاری ناخالص (تسهیلات غیرجاری ناخالص به کل تسهیلات) از ۵٫۹ درصد در فصل اول سال ۲۰۱۶ به ۵٫۲ درصد در فصل اول سال ۲۰۱۷ کاهش یافته است. این روند در نسبت مطالبات غیرجاری خالص (تسهیلات غیرجاری خالص به کل تسهیلات) نیز مشاهده میشود. به گونهای که مقدار آن طی این مدت از ۳۸٫۱ درصد به ۲۲٫۶ درصد رسیده است.
د) سودآوری
بانکهای اسلامی و گیشههای اسلامی بانکها در کشورهای عضو طی دوره مطرح شده، نرخ بازده داراییها (ROA) و نرخ بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) مناسبی داشتهاند؛ به طوری که این دو نسبت در فصل اول ۲۰۱۶ به ترتیب ۱٫۳ درصد و ۱۲٫۵۷ درصد بوده و در فصل اول ۲۰۱۷ به ترتیب به ۱٫۷۶ درصد و ۱۲٫۸ درصد افزایش یافته است.
ه) نقدشوندگی
نسبت نقدشوندگی (نسبت داراییهای نقدشونده به کل داراییها) در بانکهای اسلامی از ۳۵٫۷ درصد در فصل اول ۲۰۱۶ به ۳۴٫۵ درصد در فصل اول ۲۰۱۷ کاهش یافته است، در حالی که نسبت داراییهای نقدشونده به بدهیهای کوتاهمدت، طی این دوره از ۱۳٫۹ درصد به ۱۴٫۶ درصد رسیده است. همچنین چهار کشور عضو، نسبت جدید پوشش نقدینگی (LCR) را نیز محاسبه و ارائه کردهاند که همگی آنها از معیار ۱۰۰ درصدی بیشتر است.
و) اندازه بانکهای اسلامی
تعداد بانکهای اسلامی و گیشههای اسلامی در فصل اول ۲۰۱۶ به ترتیب ۱۷۰ و ۸۵ مورد بوده و در فصل اول ۲۰۱۷ به ۱۷۲ و ۸۳ مورد رسیده است. در پایان فصل اول سال ۲۰۱۷ تعداد ۳۸۲٫۳۳۱ نفر کارمند در ۲۹٫۶۶۷ شعبه بانکهای اسلامی مشغول به کار بودهاند که حاکی از افزایش ۸۲۶ نفری در نیروی کار و کاهش ۲۲۴ موردی در تعداد شعب نسبت به فصل اول ۲۰۱۶ است.
تدوین: رسول خوانساری