سه ابزار اسلامی در بهره‌برداری از موقوفات

کد خبر: 90499 دوشنبه 16 دی 1392 - 9:46
سه ابزار اسلامی در بهره‌برداری از موقوفات

 

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، دکتر علی سعیدی، معاون سازمان بورس و اوراق بهادار در همایش ملی وقف و اقتصاد (15 دی‌ماه)، در رابطه با موضوع وقف و شیوه‌ها و ابزارهای نوین و راه‌های استفاده از آن در موقوفات، گفت: نظام جامع تحول منوط به تحول در همه ارکان است. ما در اجرا و نظارت نیازمند تحول هستیم. در حوزه اجرا نیز نیازمند متولیان حقوقی هستیم، نه حقیقی. ساختار وقف باید به شکل هولدینگ اجرا شود و جدا کردن حوزه نظارت از اجرا به معنای مهندسی مجدد تولیت موقوفات است؛ به این معنی که چندین موقفه زیرمجموعه یک شرکت اصلی شوند و این شرکت به صورت مادر، سیستم نظارتی خود را در رابطه با موقوفات زیرمجموعه پیاده‌سازی و اجرا کند.

وی با تاکید بر این نکته که مسئله وقف در اسلام را می‌توان در حوزه تامین اجتماعی متصور شد، گفت: از این رو وقف بخش مهمی از نظام اقتصادی اسلام را تشکیل می‌دهد.

وی با اشاره به نقش سازمان بورس در تهیه و استفاده از ابزارهای مالی مربوط به وقف، گفت: در سازمان بورس، سه ابزار عمده به منظور بهره‌وری موقوفات داریم. این ابزارها شامل صندوق ملی سرمایه‌گذاری موقوفات، اوراق وقف و صندوق‌های نیکوکاری است.

سعیدی در رابطه با کارکرد صندوق ملی موقوفات، گفت: کارکرد این صندوق چنین است که متولیان موقوفات، تمام یا بخشی از سرمایه‌ای را که قصد وقف آن را دارند، در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. ساختار صندوق نیز به نحوی است که تضمین نقدشوندگی دارد؛ یعنی متولی یا وقف‌کننده می‌تواند در صورت نیاز، مبلغ سرمایه‌گذاری شده در وقف را مطالبه کند. البته باید گفت که این صندوق‌ها بنا به تجربه، از نظر بازدهی بین پنجاه تا صد درصد بازدهی داشته است.

معاون سازمان بورس و اوراق بهادار در رابطه با دسته دیگری از ابزارهای مالی بازار سرمایه که در حوزه وقف کاربرد دارند، گفت: اوراق وقف یکی دیگر از این ابزارهاست. وقف در قالب عقود غیرانتفاعی قرار می‌گیرد و از این رو، ابزارهای آن نیز ابزارهای غیرانتفاعی هستند. در زمینه کارکرد اوراق وقف نیز باید گفت که پس از انتشار اوراق و خرید از سوی مردم، رسیدهایی مبنی بر موقوفات به آنها تحویل خواهد شد. حُسن این اوراق این است که مسئله انباشت سرمایه ایستا در آن پیش نخواهد آمد، بلکه به واسطه ظرفیت‌های بازار سرمایه، با توزیع ثروت در زمینه اوراق وقف روبرو هستیم، نه تجمیع و انباشت آن. البته باید توجه داشت که انتشار اوراق وقف در حوزه وظایف سازمان وقف است و سازمان بورس و بانک مرکزی اجازه انتشار این اوراق را ندارد. با این حال، ما در سازمان بورس حاضریم تمام ظرفیت‌های موجود در سازمان را به منظور بهره‌وری بیشتر این اوراق به کار بگیریم.

وی در پایان در رابطه با تجربه صندوق‌های نیکوکاری به عنوان یکی دیگر از ابزارهای سازمان بورس در زمینه وقف گفت: صندوق‌های سرمایه‌گذاری (نیکوکاری) از بازدهی قابل توجهی برخوردار است و به واسطه نظارت کمیته فقهی سازمان بورس در روند تاسیس آن از وجاهت شرعی برخوردار است. کارکرد این صندوق‌ها به این ترتیب است که کسی که در صندوق نیکوکاری سرمایه‌گذاری می‌کند، می‌تواند اصل سرمایه سرمایه‌گذاری شده در صندوق را ببخشد و از سود آن استفاده کند یا اصل سرمایه را حفظ کند و سرمایه را ببخشد یا اینکه هم سود و اصل سرمایه برای خود محفوظ نگه دارد و مازاد سرمایه؛ یعنی چیزی بیش از سود پیش‌بینی شده را ببخشد.

مطالب مرتبط: